موسسه گنجینه سرزمین پارس

علاوه بر دروازه قرآن، بنا به گفته ابوشمس الدین مقدسی جغرافی­دان معروف اسلامی در سال (376 ه.ق) در کتاب  خود راجع به دروازه­های شیراز چنین نوشته است.

« شیراز هشت دروازه دارد که عبارتند از دروازه استخر (دروازه اصفهان کنونی )، دروازه شوشتر  (دروازه کازرون فعلی )، دروازه بندآستانه، دروازه غسان، دروازه سلم(دروازه شاه داعی فعلی)، دروازه کوار (دروازه قصابخانه کنونی )، دروازه منذر(کل شیخ ابوذرعه )یا میدان غدیر فعلی، دروازه فهندژ (دروازه سعدی فعلی ) از هشت دروازه ای که مقدسی در شهر شیراز و در زمان دیلمیان نام برده، اسم شش دروازه آن با دروازه­های کنونی شهر منطبق است و تنها از محل دروازه­های غسان و بند آستانه نشانی در دست نیست.

دروازه های شیراز در دوره اتابکان - در دوره اتابکان شیراز هفده محله و نه دروازه داشته که عبارتند از دروازه اصطخر (دروازه اصفهان کنونی )، دروازه دراک موسی یا دروازه موردستان (دروازه باغشاه یا چهارراه زند کنونی)، دروازه بیضا(چهارراه مشیر کنونی)، دروازه فسا (دروازه کوار سابق )، دروازه باب نو(دروازه دولت)، دروازه منذر (میدان غدیر کنونی)، دروازه سعادت(دروازه فهندژ سابق و دروازه سعدی کنونی).

با تطبیق این نه دروازه در اواخر دوره اتابکان و مقایسه آن با هشت دروازه در دوره دیلمیان نتیجه می­گیریم که در مدت چندین قرن تنها یک دروازه به دروازه­های شهر شیراز افزوده شد که شاید همان دروازه­ای باشد که به نام دروازه نو (دروازه دولت) نامگذاری شده است و بقیه در واقع همان دروازه­های قبلی بوده­اند که در این دوره تغییر نام یافته اند. در دوره آل اینجو و آل مظفر در منابع تاریخی نیز از نه دروازه در شیراز نام برده شده است .