بافت قدیم شیراز به مساحت تقریبی 360 هکتار در قلب و مرکز شهر قرار گرفته است. این محدوده که حدود 2 در صد از مساحت کنونی شهر شیراز را شامل میشود، هسته اولیه شیراز را در خود جای داده است. بافت قدیم شیراز دربردارنده تاریخ و فرهنگ غنی و سرشار از هویت ملی و دینی می باشد و آثار متنوعی از معماری ایرانی – اسلامی در گوشه وکنار آن قابل مشاهده است.
بافت قدیم شیراز دارای یکی از مردمی ترین ساختارهای شهری است که در آن کوچه های تنگ و باریک با گذرها و گذرگاههای متعدد - طاق ها ورواق ها- مساجد و مقابر امامزاده ها-حسنیه ها و تکایا و مدارس و حوزه های علمیه- بازارچه های محله ای- حمام ها و آبانبارها و دیگر آثار تاریخی متنوعی قرار دارد که به طور پراکنده در گوشه به گوشه آن دیده میشود.
بافت قدیم شیراز علاوه برآثار و ابنیه ارزشمند تاریخی، سرزندگی و نشاط مردم در محلات گوناگون شهر را در گذشته های دور در پیش چشم تداعی می کند و یادآور لحظات شیرین و ماندگار برای کسانی است که با دیدار از این کوچه پس کوچه ها و خانههای تاریخی خاطرههای دوران گذشته برای آنها زنده میشود. البته اینها همه نشان دهنده هویت برجسته شهر شیرازمی باشد، هویتی که از تاریخ و فرهنگ غنی ایرانی- اسلامی آن سرچشمه گرفته است.
بافت قدیم شیراز با وجود گذشت ایام، هنوز هم اصالت تاریخی خود را حفظ نموده و اگر چه طی سالیان گذشته تا کنون بخشهایی از آن دستخوش تغییرات گوناگون و حتی تخریب شده لیکن هنوز هم نام گذرها و محلههای قدیمی چون سردزک، دروازه اصفهان، میدان مولا، دروازه قصابخانه، محله سنگ سیاه، دروازه شاه داعی، در بند مشیر، محله لب آب، گذر در شیخ (درب شیخ)، بازارچه فیل، گذر حاج زینل و دروازه کازرون در آن بازگو کننده تاریخ کهن و یادآور خاطرات به یاد ماندنی از قدمت و سوابق طولانی این محلههاست.
این بافت تاریخی گر چه در مرکز شهر شیراز هم اکنون ناشناخته و مهجور مانده، لیکن درگذشته هایی نه چندان دور محل زندگی سران و بزرگان این شهر بوده و قشرها و طبقات مختلف چون علما و حکما و اطبا و اصناف، سران ایل قشقایی و تجارسرشناس شهر در محلات گوناگون آن سکونت داشته اند.